کودکان به دلیل تجربه کم و ناتوانی در پیشبینی پیامدها، بیشتر در معرض خطر قرار دارند. آموزش آنها درباره شناسایی و دوری جستن از خطرات بهطور مستقیم بر ایمنی، استقلال و اعتماد به نفسشان تأثیر میگذارد. این آموزش باید شامل توضیح خطرات، روشهای پیشگیری و تقویت مهارتهای تصمیمگیری باشد.
به کودکان بیاموزید که خطرات مختلف را شناسایی کنند. از موقعیتهای روزمره استفاده کنید تا توضیح دهید چه چیزی میتواند خطرناک باشد.
“وقتی میبینی چراغ قرمز شده، یعنی باید صبر کنی و از خیابان رد نشوی. این کار کمک میکند که سالم بمانی.”
“اگر کسی گفت بیا با من برویم جایی که نمیشناسی، باید فوراً به من بگویی. این کار تو را امن نگه میدارد.”
کودکان باید یاد بگیرند که از وسایل خطرناک مانند آتش، چاقو یا سیمهای برق فاصله بگیرند.
“چاقو برای بزرگترهاست. اگر به آن دست بزنی، ممکن است زخمی شوی.”
“هرگز به پریز برق دست نزن، چون ممکن است تو را زخمی کند.”
به کودک بیاموزید که اگر احساس خطر کرد، باید فوراً از بزرگترها کمک بخواهد.
“اگر احساس کردی گم شدی، بایست و از پلیس یا کسی که یونیفرم دارد کمک بخواه.”
“اگر کسی کاری کرد که باعث شد احساس ترس کنی، به من بگو. من همیشه کنارت هستم.”
کودک باید بیاموزد که در همه شرایط از راههای امن استفاده کند و قوانین را رعایت کند.
“وقتی از خیابان عبور میکنی، همیشه از خط عابر پیاده استفاده کن.”
“در پارک، اگر از وسایل بازی استفاده میکنی، نوبتت را رعایت کن تا همه امن باشند.”
کودکان مفاهیم را از طریق داستانها و مثالهای ساده بهتر یاد میگیرند. میتوانید برایشان موقعیتهای فرضی تعریف کنید و از آنها بپرسید که چه کاری باید انجام دهند.
“اگر کسی گفت بیا با من به جای دیگری برویم و تو او را نمیشناسی، چهکار میکنی؟”
“فرض کن توپت به خیابان افتاده. چهکار میکنی؟ باید به یک بزرگتر بگویی، درست است؟”
وقتی کودک رفتار ایمنی انجام میدهد، او را تشویق کنید تا یاد بگیرد که رفتار درست را تکرار کند.
“آفرین که وقتی چراغ سبز شد، از خیابان رد شدی. تو خیلی هوشمندانه رفتار کردی!”
“دیدم که وقتی توپت نزدیک خیابان افتاد، اول از من کمک خواستی. خیلی کارت درست بود!”
کودکان باید یاد بگیرند که اگر چیزی آنها را ناراحت یا نگران میکند، قاطعانه “نه” بگویند.
“اگر کسی خواست تو را مجبور به کاری کند که دوست نداری، میتوانی بگویی: ‘نه، من این کار را نمیکنم!'”
“اگر کسی گفت این راز را به کسی نگو، فوراً به من بگو. این به معنی خطر است.”