تقویت خلاقیت در کودکان به عنوان یکی از جنبه‌های تربیت و توسعه فردی، از درجه اهمیت بالایی برخوردار است. خلاقیت به کودکان کمک می‌کند که مهارت‌های مهم زندگی را بیاموزند و در مواجهه با چالش‌ها و مسائل مختلف بهتر عمل کنند. والدین و مراکز آموزشی و تفریحی کودکان تنها گروه‌هایی هستند که می‌توانند به تقویت تفکر خلاقانه، حل مسئله و توانایی سازماندهی و برنامه ریزی از همان سنین کم کمک کنند.
دلایل اهمیت تقویت خلاقیت در کودکان
والدین تصور می‌کنند که خلاقیت یک ویژگی درونی و ژنتیکی است که عوامل بیرونی تأثیری روی آن ندارند، اما در واقعیت این طور نیست. خلاقیت یک ویژگی درونی است که قابلیت رشد و شکوفایی دارد. خرید وسایل خانه بازی، حضور در بازی‌های گروهی یا خانه بازی، یادگیری یک زبان جدید، نقاشی و…، همگی جزو ساده‌ترین اقداماتی هستند که خلاقیت و مهارت‌های اجتماعی را در کودکان پرورش می‌دهند.
پیش از اینکه به معرفی روش‌های تقویت خلاقیت در کودکان بپردازیم، با هم دلایل اهمیت خلاقیت در کودکان را مرور می‌کنیم:
تقویت مهارت حل مسئله
خلاقیت، به کودکان کمک می‌کند که به شکل نوآورانه به حل مسائل پیچیده بپردازند. کودکان با تفکر خلاقانه می‌توانند راه حل‌های جدید را کشف کنند و از طریق آزمون و خطا به بهترین راه حل برسند.
رشد تفکر خلاقانه
تقویت خلاقیت در کودکان باعث می‌شود که آنها بتوانند نظرات و ایده‌های جدید ارائه کنند. این نوع تفکر خلاقانه می‌تواند در مسائل روزمره و همچنین در آینده حرفه‌ای آنها مفید باشد.
ایجاد خلاقیت و خودباوری
تقویت خلاقیت باعث رشد اعتماد به نفس و خودباوری بیشتری در کودکان می‌شود. آنها با ایده‌های خلاقانه خود، موفقیت‌های بیشتری در تمرین و فعالیت‌های مختلف کسب کرده و به خودشان اعتماد پیدا می‌کنند.
توانایی سازماندهی
خلاقیت به بچه‌ها کمک می‌کند که توانایی سازماندهی و برنامه‌ریزی را بیاموزند و وظایف و فعالیت‌های خود را بهبود ببخشند.
تقویت ارتباطات اجتماعی
خلاقیت به تقویت مهارت برقراری ارتباطات اجتماعی در کودکان کمک می‌کند. آنها می‌توانند ایده‌های خلاقانه خود را با دیگران به اشتراک بگذارند و در بازی‌ها و تعاملات گروهی از خلاقیت خود استفاده کنند.
به طور کلی، تقویت خلاقیت در کودکان به آنها کمک می‌کند که در مسیر رشد و توسعه فردی خود بهتر و سریع‌تر حرکت کنند و در زندگی آینده خود موفق باشند.
5 روش عالی برای تقویت خلاقیت در کودکان
روش‌های مختلفی برای تقویت خلاقیت در کودکان وجود دارد که در ادامه آنها را معرفی می‌کنیم:
بازی و سرگرمی‌های گروهی
فرصت بازی و خلاقیت را برای کودکان خود فراهم کنید. حضور در خانه بازی کودک، مهد کودک یا حتی شهربازی و تجربه فعالیت‌های آزادانه و گروهی به ایجاد خلاقیت در آنها کمک می‌کند. اگر می‌توانید هفته‌ای حداقل 2 الی 3 بار برای بردن بچه‌ها به شهربازی یا خانه بازی زمان بگذارید. قیمت وسایل شهربازی یا چند ساعت فعالیت در خانه بازی کودک با هیجان و احساس خوبی که در کودک شما شکل می‌گیرد، قابل مقایسه نیست. پس حتماً برای انواع بازی‌های خلاقانه فرصت کافی اختصاص دهید.
انجام فعالیت‌های هنری
هنر و خلاقیت همیشه در کنار هم قرار دارند، پس طبیعتاً انجام فعالیت‌های هنری می‌تواند به رشد خلاقیت در کودکان کمک کند. کودکان خود را به شرکت در کلاس‌ها و دوره‌های هنری مختلف تشویق کنید. کلاس نقاشی، موسیقی، تئاتر، سفالگری، آواز و هر هنری که فرزند شما به آن علاقه نشان می‌دهد، می‌تواند نقطه شروع خوبی برای تقویت خلاقیت در او باشد.
فعالیت‌های علمی و عملی
ترغیب کودکان به حل مسئله و ارائه راه حل‌های خلاقانه در مواجهه با موقعیت‌های چالش برانگیز، یکی از راه‌های بسیار قدرتمند برای تقویت خلاقیت در آنها است. فعالیت‌هایی که جنبه علمی دارند و حضور فعال کودک را می‌طلبند، مانند خانه علم، خانه زیست شناسی، کارگاه‌های علوم فضایی و مواردی از این دست، برای کودکان مسئله‌هایی را مطرح می‌کنند که چالش برانگیز هستند و نیاز به راه حل‌های خلاقانه دارند.
از بازی‌ها و فعالیت‌های خلاقانه مانند پازل، ساختمان سازی و ساخت اشیا هم غافل نشوید. این بازی‌ها کمک می‌کنند که تفکر خلاقانه در کودکان شما تقویت شود.
محدود کردن استفاده از تلویزیون و موبایل
یکی از فعالیت‌هایی که می‌تواند به شدت به خلاقیت کودک شما آسیب بزند، تماشای بیش از حد تلویزیون و استفاده طولانی مدت از گوشی‌های تلفن همراه و تبلت است. این ابزارها حجم زیادی از اطلاعات را به کودک شما منتقل کرده و مغز او را خسته می‌کنند. مغز خسته تمایلی به فکر کردن ندارد، در نتیجه تمایل فرزند شما به فعالیت‌های عملی یا تفکر خلاقانه به مرور کمتر می‌شود. بنابراین سعی کنید ساعات محدود و مشخصی را برای تماشای کارتون و انیمیشن اختصاص دهید و خارج از این زمان ها کودکان خود را به محیط و فضای باز مانند پارک ببرید .
کتاب و قصه خوانی
کتاب خوانی جزو فعالیت‌هایی است که متأسفانه والدین کمتر به آن می‌پردازند. کتاب خوانی و قصه خوانی برای کودکان به توسعه زبانی و ادبی آنها کمک می‌کند، مهارت‌های شنیداری و تمرکز کودکان را تقویت کرده و دنیای جدیدی را برای آنها رقم می‌زند. خواندن کتاب‌ها و قصه‌ها کودکان را درگیر جزئیات داستان می‌کند. آنها تصاویرسازی ذهنی می‌کنند و شرایطی فراهم می‌شود که بتوانند خلاقیت و قوه تخیل خود را تقویت کنند.
نقش خانواده در خلاقیت کودکان
در کنار تمامی روش‌هایی که در این مطلب معرفی کردیم، تشویق و حمایت پایدار شما هم نقش مهمی در تقویت خلاقیت کودکان دارد. به کودکتان آزادی عمل بدهید. توجه او را به جزئیات دنیای پیرامون جلب کنید و او را تشویق کنید. سعی کنید در منزل هم فضایی برای بازی کودکان فراهم کنید. مثلاً اگر حیاط منزل یا اتاق کودکتان فضای کافی دارد، وسایل و تجهیزات بازی را به خانه بیاورید. به این ترتیب کودکان مدت زمان بیشتری را مشغول فعالیت‌هایی که به رشد خلاقیت آنها کمک می‌کند، خواهند بود.