لالایی در فرهنگ مردم ایران بخشی از فرهنگ شفاهی است. لالایی به صورت سنتی در تمام فرهنگ ها و ملل رواج داشته برگرفته از باورها ، احساسات و شرایط سیاسی و اجتماعی … هر دوره و زمان سالهای سال مادران در گوش فرزندان زمزمه کرده اند ؛ از دردها ، آرزوها ، غصه ها ، بیم ها و امید ها ، مژده فرارسیدن بهار، بازگشت پدر، گل، طول عمر و سلامتی.نوزادان شنیدن صدای والدین به صورت ملایم و آرام را دوست دارند صدای نرم و لطیف در کنار ملودی ریتم دار حس آرامش به کودکان می دهد.
هدف از خواندن لالایی ، آرامش دادن به کودک است تا راحت تر و زودتر بخوابد . به خاطر همین لالایی ها ساختاری ساده و تکراری دارد .چیزی که لالایی را خاص و شگفت انگیز می کند ماهیت اشتراکی آن است. آوایی که در همه فرهنگ ها از همان دوران باستان بوده است. با همه این اشتراکات ، ریشه لالایی مشخص نیست اما وجود واژههای مشابه در زبانهای دیگر مثل «لالابای» (Lullaby) در زبان انگلیسی، «لالاره» در زبان لاتین، «لولن» در زبان آلمانی، و «لولا» در زبان سوییسی میتواند دلیلی باشد بر ریشه یکسان تاریخی این کلمات.
یکی از اولین ها در لالایی که به صورت مکتوب باقی مانده ، سنگ نوشته ای به خط میخی مربوط به ۴۰۰۰ هزار سال پیش است که مربوط به تمدن بابل در عراق امروزی است. از لالایی های معروف در زبان انگلیسی ، لالایی معروفی به نام “Rock-a-Bye Baby” است.
لالا لالایی
قصهای زیبا برات میخونم
تا کُنی لالا قصهی چوپان
چوپان تنها دنبال گله
تو دشت و صحرا زیر نور ماه
با نِی طلا میخونه چوپان
با فرشتهها صدای نی
چوپان کوچک با صدای باد
میپیچه هر جا لالالا لالایی
توی کوهستان یک درخت سیب
روییده خندان کنار درخت
خونهای سنگی با در رنگی
خونۀ چوپان عطر خوش سیب
پیچیده هر جا توی دشت و کوه
اینجا و آنجا مثل برگ و باد
یه اسب کبود با شیهه میاد
از اون دور دورا میتازه هرجا
اسب بی همتا روی بال باد
من آسمونم
لباس شب میپوشم
تا تو آرومتر بخوابی
من بادم
میون شاخهها میوزم
تا تو شادتر بخوابی
من بارونم
از ابرها میبارم
تا زیباتر بخوابی
من خوابم
روی چشمات مینشینم
تا تو بیشتر بخوابی
لالایت می گم و خوابت نمی آد
بزرگت می کنم یادت نمی آد
عزیز کوچکم رفته به بازی
به پای نازکش بنشینه خاری
به منقاش طلا خارش درآرید
بدستمال حریر رویش ببندید
گل سرخ منی شاله بمونی
ز عشقت می کنم من باغبونی
تو که تا غنچه ایی بوئی نداری
همین که وا شدی با دیگرونی
لالالا گل پونه بابات رفته در خونه
لالالالا گلم باشی همیشه در برم باشی
لالالالا گل آلو درخت سیب و زرد آلو
لالالالا گلی دارم به گاچو بلبلی دارم
لالالالا گل خشخاش بابات رفته خدا همراش
لالالالا گل زیره بابات دستاش به زنجیره
لالالالا گلم لالا بخواب ای بلبلم لالا
لالالالا گل لاله دوست داریم من و خاله
لالالالا گل دشتی همه رفتن تو برگشتی
لالالالا گلم باشی بزرگ شی همدمم باشی
لالالالا گل زردم نبینم داغ فرزندم
خداوندا تو ستاری همه خوابن تو بیداری
به حق خواب و بیداری عزیزم را نگه داری
لالایی چرخ نخ تابی
به آوازش تو می خوابی
لالا لایی گل غوزه
سفید و سبز و عنابی
لالا سیب و انار من
لالایی زعفران من
بخند ای دونه مروارید
که لبخندت جهان من
برو لولوی صحرایی
بازم شب شد تو اینجایی
نیایی پیش فرزندم
که سهم توست توتنهایی
لالا لالا، لالاش میاد
چشام بر در، باباش میاد
بازم با یک بغل پنبه
صدای کفش پاش میاد
لالالالا به مشهد شی
به پای تخت حضرت شی
اگر بازم عنایت شه
به ماه این زیارت شی
لالالالا گلم لالا
که وقت خوابته حالا
ببین تو آسمون شب
گل مهتاب اومد بالا
گنجشک لالا
سنجاب لالا
آمد دوباره مهتـــاب، لالا
لالا لالایی لالا لالایی…لالا لالایی لالا لالایی
لالا لالایی لالا لالایی…لالا لالایی لالا لالایی
گُل زود خوابیـــد، مثلِ همیشـــه
قورباغه ساکت، خوابیــده بیشـه
گُل زود خوابیــــد، مثلِ همیشــــه
قورباغـه ساکت، خوابیـــده بیشـه
لالا لالایی لالا لالایی… لالا لالایی لالا لالایی
لالا لالایی لالا لالایی…لالا لالایی لالا لالایی
جنگل لا لالا
برکه لا لالا
شب بر همه خـوش، تا صبحِ فــردا
شب بر همه خــوش، تا صبحِ فـــردا
لالا لالایی لالا لالایی…لالا لالایی لالا لالایی
کوچولو می خواد بخوابه کوچولو تو رختخوابه
کوچولو می خواد بخوابه کوچولو تو رختخوابه
گاهی کر و کر می خنده
گاهی چشماشو می بنده
گاهی چشماشو می بنده
اما هنوز بیداره هنوز چشم انتظاره
منتظره باباش بیاد کوچولو حالا باباشو می خواد
کوچولو می خواد بخوابه کوچولو تو رختخوابه
کوچولو میخواد بخوابه کوچولو تو رختخوابه
گاهی کر و کر می خنده
گاهی چشماشو می بنده
گاهی چشماشو می بنده
اما هنوز بیداره هنوز چشم انتظاره
منتظره باباش بیاد کوچولو حالا باباشو می خواد
اتل و متل توتوله هر چی که بگی قبوله
اتل و متل توتوله هر چی که بگی قبوله
قصه ای بگو مامانی لالایی برام می خونی
لالایی برام می خونی
لا لا لا می خوابم پر می کشم تو خوابم
وای خواب می بینم برای بابام گل می چینم
گل های باغ آسمون اون ستاره های مهربون
چشمک میزنن…
لالایی کن بخواب خوابت قشنگه
گل مهتاب شبات هزار تا رنگه
یه وقت بیدار نشی از خواب قصه
یه وقت پا نزاری تو شهر غصه
لالایی کن مامان چشماش بیداره
مثل هر شب لولو پشت دیواره
دیگه بادکنک تو نخ نداره
نمی رسه به ابر پاره پاره
لالایی کن لالایی کن
مامان تنهات نمی زاره
دوست داره دوست داره میشینه پای گهواره
لالایی کن لالایی کن لالایی
برات قصه میگم تا که بخوابی
دیگه اشکی نریز نکن بیتابی
میگم حکایت بره و گرگه
برات میگم که دنیا چه بزرگه
بخواب ای کودک من گریه بسه
از اشکای تو این قلبم شکسته
نذار مروارید چشمات حروم شه
لا لایی میخونم تا شب تموم شه
لالایی کن لالایی کن لالایی
تویی که پاکترین خلق خدایی
لالایی کن گل ناز قشنگم
ملوس کوچیک مست و ملنگ
لالایی کن بخواب بابا بیداره
گل بوسه روی دستات میکاره
لالایی کن بخواب ای نور چشما
با تورنگ خوشی میگیره دنیا
تا خواب ببینی شاهزاده قصه
به روی اسب بالداری نشسته
تو را میبره رو ابرای آبی
تا رو ابرا به آرومی بخوابی
لالایی کن لالایی کن لالایی
تویی که پاکترین خلق خدایی
لالایی کن گل ناز قشنگم
شب تو آسمون، ماه هم خوابیده
لحافی از ابر، رویش کشیده
از توی جنگل، از اون پایینا
صدایی میاد، صدایی تنها
ماه مهربون، دستش می گیره
یه چتر ابری، تا پایین می ره
لالالالایی تق و تق و تاق
دارکوبه بخواب، بی نور چراغ
لالالالایی، جیک و جیک و جیک
باید بخوابی گنجشک کوچیک
لالالالایی، گردوی غلتون
وقت خوابته سنجاب شیطون
لالالالایی لالایی لالا
بچهها شده وقت خواب حالا
رو بالش نرم، لحاف رنگی
همه ببینید خوابای شیرین
لالالالایی لالالالایی
قور قور قور، صدا آشناست
از توی برکه، قورباغه اونجاست
برگ نیلوفر، جای خوابشه
بالش نداره، هی بیدار میشه
ماه مهربون، دلش میسوزه
از یه تیکه ابر، بالش میدوزه
بچه قورباغه، آروم میخوابه
باز تو آسمون، مهتاب میتابه
لالالالایی لالایی لالا
بچه ها شده، وقت خواب حالا
رو بالش نرم، لحاف رنگی
همه ببینید، خوابای شیرین
لالالالایی لالالالایی
دختر خوبم ناز و عزیزم
پسر ریز و تر و تمیزم
آفتاب سر اومد، مهتاب میتابه
بچه کوچیک، آروم میخوابه
لالالالایی لالالالایی
بادوم خونه، پسته خندون
صورت ماهت، گل تو گلدون
چقدر شیرینی قند تو قندون
برات می خونم از دل و از جون
لالالالایی لالالالایی
بخواب آروم تو آغوشم، نکن هرگز فراموشم
بخواب آروم کنار من، تو پاییز و بهار من
لالا لالا تو مثل ماه، بخواب که شب شده کوتاه
لالا لالا گل گندم، نشی تو بی قراری گم
لالا لالا گل مریم، چشات رو هم میره کم کم
لالا لالا گل یاسم، ازت میخونه احساسم
لالا لالا گل پونه، عزیزنم رفته از خونه
لالا لالا گل زردم، ببین بی تو پر از دردم
بخواب آروم تو آغوشم، نکن هرگز فراموشم
بخواب آروم کنار من، تو پاییز و بهار من
لالا لالا گل پونه، عزیزنم رفته از خونه
لالا لالا گل زردم، ببین بی تو پر از دردم
لالالالا گلم بودی
عزیر و مونسم بودی
برو لولوی صحرایی
از این بچه ام چه می خوایی؟
لالالالا گل نسرین
بیرون رفتین, درو بستین
منو بردین به هندستون
شوهر دادین به کردستون
بیارین تشت و آفتابه
بشورین روی شهزاده
که شهزاده خدا داده
لالالالا گل چایی
لولو! از من چه می خوایی؟
که این بچه پدر داره
که خنجر بر کمر داره
شب بخیر ای آخرین امید من
نذار تاریکی تو قلبت بشینه
چشاتو به روی شب آروم ببند
تا چشای کوچیکت خواب ببینه
می دونم خواب ستاره میبینی
خنده هات برای من غریبه نیست
با مداد نقره ای رو تن من
همه آرزوهاتو بنویس
تو سرزمین خواب تو بوی تنهایی و غربت نمیآد
توی کوچه های سبز اون صدای پای محبت نمیآد
فرصت موندن تو شهر خواب کمه
چشتو به آسمون گره بزن
چشتو بذار تو جاده های شب نشین
شب بخیر ای آخرین امید من