کودکان مختلف به راهکارهای متفاوتی در مورد هر چیزی پاسخ می‌دهند، بنابراین شاید لازم باشد چند روش را آزمایش کنید و از والدین دیگر هم در این مورد راهنمایی بگیرید.
نکات زیر می‌تواند به شما در این زمینه کمک کند:
زود شروع کنید:
اگر فرزند شما کوچک است هم می‌توانید آموزش مسواک زدن دندان‌هایش را شروع کنید، حتی اگر فقط چند دندان داشته باشد. به این ترتیب، قبل از اینکه مثل بیشتر کودکان به یک کودک نوپای ستیزه‌جوی دچار «نه گفتن» تبدیل شود، بهداشت دندان به بخشی از برنامه‌ٔ روزانهٔ زندگی‌اش تبدیل خواهد شد.
بگذارید مسواکش را خودش انتخاب کند:
یک روز را برای خرید مسواک مشخص و کودکتان را به داروخانه ببرید یا به شکل آنلاین مسواک‌های مخصوص کودکان را با هم نگاه کنید و اجازه دهید خودش شکل و رنگ مسواکش را انتخاب کند. برخی از مسواک‌ها طرح شخصیت‌های کارتونی محبوب کودکان را دارند. همچنین می‌توانید برای فرزندتان چند مسواک در رنگ‌های مختلف بخرید تا هر بار در زمان مسواک زدن بتواند یکی از آنها را انتخاب کند و علاقه‌اش بیشتر شود.
بگذارید به مسواک زدنتان نگاه کند:
کودکان نوپا عاشق تقلید کردن هر کاری هستند که والدین‌شان انجام می‌دهند، بنابراین ارزشش را دارد که مطمئن شوید یکی از این کارها مسواک زدن است. با خرید مسواک‌های همرنگ برای او و خودتان شروع کنید. بعد، با فرزندتان روی یک زیرانداز کف حمام بنشینید تا او ببیند شما با مسواک چه کاری انجام می‌دهید و چگونه آن را وارد دهانتان می کنید تا سعی کند آن را تقلید کند. اما کودک را مجبور نکنید و اگر این ترفند جواب نداد، اصرار نکنید. همان‌طور که خودتان فهمیده‌اید، نمی‌توانید مسواک را به زور وارد دهان کودک کنید بدون اینکه دردش بیاید یا شاید بترسد.
برای یکدیگر مسواک بزنید:
وقتی کودکتان کمکم به گذاشتن مسواک در دهانش تمایل پیدا کرد، به مرحلهٔ بعدی بروید. یعنی به او اجازه دهید در حینی که شما دندان‌های او را با دقت مسواک می‌زنید، او هم مسواک شما را نگه دارد و دندان‌هایتان را با آن مسواک کند. اما از مسواک یکدیگر استفاده نکنید، زیرا باکتری‌هایی که باعث پوسیدگی دندان می‌شوند می‌توانند از دهان شما به او منتقل شوند که قطعاً والدین این کار را نمی‌کنند!
مرحلهٔ آبکشی را جذاب‌تر کنید:
از یک لیوان برای آبکشی مخصوص با رنگ و طرح شاد استفاده کنید تا هم یاد بگیرد که شیر آب را باز نگذارد و هم ماجرا برایش جذاب‌تر شود، چون بدون شک این پر و خالی کردن آب در دهان و سپس توی روشور، بخش مورد علاقه‌ٔ یک کودک نوپاست! مطلب آموزش غرغره کردن آب به کودکان را اینجا ببینید.
نقاط جاافتاده را پیدا کنید:
بعد از مسواک زدن دندان‌های یکدیگر را نگاه کنید تا ببینید آیا تمیز شده‌اند یا نه. به او بگویید شما برخی نقاطی را که او در دندان‌هایش جا انداخته پیدا می‌کنید و اجازه دهید او هم نقاط جاافتاده‌ٔ روی دندان‌های شما را پیدا کند.
چهارپایه را فراموش نکنید:
بگذارید کودکتان روی یک چهارپایهٔ ایمن برود و خود شما هم حتماً برای ایمنی پشت سرش بایستید تا بتواند خودش را در آینه‌ٔ دستشویی ببیند. همان‌طور که به انعکاس شما دو نفر خیره شده است، به دندان‌های او و دندان‌های خودتان اشاره کنید و آنها را بشمارید. سپس هر دندان را با مسواک لمس کنید و مثلاً بگویید: «حالا باید به تمام دندون‌هامون خمیردندون بدیم!»
اجازه بدهید در خرید خمیردندانش نظر بدهد:
از هر خمیردندان کودکی که دوست دارد استفاده کنید. این ممکن است بیشتر به طرح و رنگی که روی تیوب است ارتباط داشته باشد تا چیزی که داخل آن است. اما هر نوعی را که انتخاب کرد، مراقب باشید که فقط از مقدار بسیار اندکی استفاده کنید و آن را جایی نگه دارید که او نتواند خودش به آن دسترسی پیدا کند. مطلب استفاده از خمیردندان کودکان را ببینید.
روی دندان‌هایش اسم بگذارید:
شاید اسم گذاشتن روی هر دندان در حین مسواک زدنش کمک کند، تا به این ترتیب متقاعد شود که نباید هیچ دندانی جا بماند. این کار حس عدالت‌خواهی بچه‌ها را تحریک می‌کند و به باز نگه داشتن دهانش هم کمک خواهد کرد، پس این را هم امتحان کنید.
همراه خانواده مسواک بزنید:
مسواک زدن را به یک فعالیت خانوادگی تبدیل کنید. به کودک خود اجازه دهید هنگام مسواک زدن دندان‌های خودتان، شما را تماشا کند و یادتان باشد که آن را به فعالیتی شاد و مفرح تبدیل کنید. اگر طوری رفتار کنید که انگار مسواک زدن یکی از لذت‌بخش‌ترین کارهایی است که در روز انجام می‌دهید، ممکن است او با اشتیاق بیشتری آن را انجام دهد، چون هیچ بازی‌ای نیست که کودکان از آن استقبال نکنند.
مسواک برقی را امتحان کنید:
شما می‌توانید یک مسواک برقی مخصوص کودکان بخرید که مقدار زیادی از کار پاکسازی دندان را انجام دهد و فرزندتان را با سروصدایی که همزمان ایجاد می‌کند، مسحور خواهد کرد. هرچند دندان‌پزشکان مسواک‌های معمولی را توصیه می‌کنند ولی برای شروع ترغیب کودک برای مسواک زدن این می‌تواند کمکتان کند.
صبور باشید و کمکش کنید:
صرف نظر از اینکه مسواک زدن را چگونه شروع می‌کنید، تصور نکنید که این کار آسان خواهد بود و انتظار نداشته باشید که کارش بی‌نقص باشد، چون فقط کمی از کودکان نوپا به طور مداوم در مسواک زدن دندان‌هایشان همکاری می‌کنند. علاوه بر این، حتی اگر فرزندتان مشتاق مراقبت از دندان شود و دندان‌های خود را با رغبت مسواک بزند، هنوز چابکی دست لازم برای انجام دقیق این کار را ندارد و تکمیل روند مسواک زدن چند سال طول می‌کشد. بنابراین، تلاش‌های او برای تمیز کردن دندان‌هایش را با کار تکمیلی خودتان روی آنها کامل کنید و با اینکه کودکتان احتمالاً تا حدود هفت سالگی قادر نخواهد بود خوب مسواک بزند، اما به محض اینکه تمایل و توانایی این کار را داشت، بهتر است بگذارید خودش به تنهایی مسواک بزند.
این را هم بدانید که دندان‌پزشک فرزندتان ممکن است استفاده از نخ دندان را برای دندان‌هایی که با هم تماس دارند توصیه کند. اما وقتی دندان‌های کم کودک خیلی از هم فاصله دارند، یعنی هنوز نیازی به استفاده از نخ دندان نیست. بهترین زمان استفاده از نخ دندان درست بعد از مسواک زدن است تا نخ دندان فلوراید خمیردندان را به فاصله‌ٔ بین دندان‌ها ببرد.
3 بازی و فعالیت برای ترغیب کودکان به مسواک زدن
۱-خرید مسواک مورد علاقه کودک
برای اینکه بچه‌ها را با مسواک زدن آشنا کنیم، لازم است انتخاب‌ها و نظرات آنها را در نظر بگیریم. برای این کار می‌توانیم به کودک پیشنهاد دهیم تا با هم برای خرید مسواک و خمیردندان مورد علاقه‌اش اقدام کنیم. با این کار کودک نسبت مسواک خود احساس مالکیت و تعلق خاطر بیشتری خواهد داشت و بهتر در مسیر یادگیری قرار می‌گیرد. به علاوه لازم است تا می‌توانیم در این باره با کودک صحبت کنیم. زیرا یادگیری کودکان از طریق تکرار است که کامل می‌شود.
۲-برای مسواک هویت بسازیم
برای اینکه احساس دوستی و نزدیکی کودک با مسواکش بیشتر شود، بهتر است ما نیز وارد تخیلات کودک‌مان شویم. براین اساس می‌توانیم به کودک کمک کنیم برای مسواکش یک اسم و فامیل انتخاب کند و حتی یک قصه برای مسواک سرهم کند. قصه‌ای مبنی بر اینکه این مسواک چند ساله است، چه کارهایی دوست دارد، چه نیازهایی دارد و چه زمان‌هایی برای شستن دندان‌ها می‌آید. استفاده از تخیلات کودکان، یکی از کاربردی‌ترین راه‌ها برای یادگیری مسائل مختلف است.
۳- ماکت دهان و دندان بسازیم
برای ساخت چنین کاردستی ساده‌ای به مقداری مقوای صورتی، قرمز، شانه تخم‌مرغ و چسب نیاز داریم. یک دهان همراه با دندان‌های آن می‌سازیم. سپس از کودک می‌خواهیم با یک مسواک کهنه یا یک مسواک مقوایی، مسواک زدن دندان‌ها را تمرین کند. بچه‌ها می‌توانند مسواک زدن را روی عروسک‌ها نیز تمرین کنند.